antoni-in-bangladesh.reismee.nl

Premiere op 5 februari 2010

AAN DE OEVERS VAN DE BRAMAPUTHRA

Op D.V. Vrijdag 5 februari om 20 uur zal de premiere van de documentaire over Broeder Frank in Bangladesh plaatsvinden,

De opnamen voor deze filmdocumentaire zijn in februari 2009 gemaakt, op dit weblog heeft u destijds het reisverslag kunnen volgen.

Broeder Frank zal bij de premiere aanwezig zijn.

Deze feestelijke gebeurtenis vindt plaats in het Witte kerkje van Gasselte, na afloop van de filmvoorstelling kunt u onder het genot van een hapje en een drankje napraten overde film.

Iedereen is van harte uitgenodigd om bij de premiere aanwezig te zijn !

Op de website www.kerk-gasselte.nl staat meer informatie over het kerkje waar de premiere zal zijn

Saoedie-Arabië

Saoedi-Arabië

De spanning is groot, op heenreis bleek de vlucht van Bahrein naar Bangladesh verschoven te zijn naar een latere vertrektijd, dientengevolge moest ik bijna twaalf uur op de luchthaven wachten, Als me nu deze vertraging weer zou overkomen zou mijn zorgvuldig uitstippelde plan om tijdens het weekeinde mijn Saoedische vrienden te ontmoeten in duigen vallen, Het weekeinde in Saoedi-Arabië valt op de donderdag en vrijdag,

Gelukkig vertrekt het toestel van Gulfair op tijd en binnen een uur zit ik in het vliegtuig naar Jeddah.

Kindvriendelijke stewardess

In de rij stoelen voor me zit een gezinnetje; vader en moeder en twee meisjes van vier en zes jaar, ze spreken onderling Engels, ze vertellen dat ze oorspronkelijk uit Algerije komen, ze wonen op het eiland Bahrein en ze gaan op familiebezoek in Jeddah, Bahrein is volgens hun veel mooier dan Jeddah,

Het eiland Bahrein is in Saoedi-Arabië een zeer populaire bestemming voor dagtochtjes, In het weekeinde is de brug verstopt vanwege het massale verkeer van het Saoedi-Arabische vasteland naar het eiland, Ook zijn altijd alle hotels in het weekeinde volgeboekt.
De Saoediërs gaan vooral naar Bahrein om alcohol te drinken maar ook voor de prostituees.

Het gesprek met de Algerijnse vader en moeder loopt op zijn eind als de stewardess met cadeautjes komt voor de beide meisjes, Stewardess spreekt de kinderen lieftallig en zoetsappig toe en noemt ze 'sweeties', de ouders krijgen een compliment voor hun lieve kinderen, het zijn zulke knappe meisjes en ze hebben zo'n mooie blanke huid ('fair skin'), Hoe blanker hoe beter in het Midden Oosten en Azië.

De meisjes zijn niet verwend en spelen braaf met de gekregen cadeautjes.
Ineens is er turbulentie en moeten de passagiers veiligheidsriemen aan. De stewardess schiet op de meisjes toe en grijpt de jongste ruw bij de arm en duwt met geweld het verblufte en traag reagerende kind in de stoel, ze dreigt met de politie als de kinderen niet meteen gaan zitten. De meisjes zijn hierdoor helemaal van streek en hebben de rest van de reis alleen maar gebruld. Van pedagogie hebben de stewardessen van Gulfair niets gehoord blijkbaar.

Jeddah

Onze Saoedische vriend Saeed staat me op te wachten op de luchthaven, hij heeft een mooie hotelsuite voor me geregeld.

Het eerste wat ik doe is douchen, na drie weken in Bangladesh kan ik weer eens onder de douche, heerlijk !

Na een paar uur geslapen te hebben komt Mansoor bij me en neemt me mee naar een prachtig winkelcentrum, het is een architectonisch interessant gebouw,

Ik had een voorstelling van kitschige shoppingmalls in quasi Griekse stijl of zo, maar deze shoppingmall was volgens de laatste moderne architectonische opvattingen gebouwd, mooie vormen, fantastisch lichtplan, mooie vloeiende lijnen en speelse zitjes.

Aansluitend gingen we eten in een groot openluchtrestaurant, de gasten bestonden alleen maar uit mannen, er is ook een familieruimte voor vrouwen en kinderen, maar deze afdeling is aan het oog ontrokken.


Saeed kennen we inmiddels al een paar jaar, hij is vaak bij ons in Gasselte wezen logeren en we hebben hem ook ontmoet in Dubai
Het is leuk om onze vrienden nu eens een keer in hun eigen omgeving te zien,
Gerrie is een Oostenrijkse ziekenbroeder die in Jeddah werkt. Mansoor is een oud-collega van Saeed, met hem hadden we tot dusver internetcontact.

Opmerkelijk is dat Gerrie en ik een normale portie van het opgediende diner aten
Mansoor en Saeed aten nauwelijks wat, Saeed bestelde wel steeds meer gerechten bij, maar raakte ze vervolgens niet aan. Op mijn vraag wat ze met al dat niet aangeraakte eten deden, vertelde Saeed dat de etensresten naar de armen gingen, Ik heb echter het gevoel dat de onaangeraakte gerechten rustig voor een tweede keer worden geserveerd.

In de omgeving van onze tafel worden de waterpijpen aan gereikt , in tegenstelling tot de Egyptische waterpijpen wordt voor deze pijpen geen vruchtentabak gebruikt maar een soort die een gemene walm veroorzaakt, Saeed kan er slecht tegen, we stappen op.

Kamelenvlees met rijst

De volgende dag is het vrijdag, de Islamitische zondag,

Ik heb de omgeving van het hotel verkend, uitgestorven straten, er was alleen leven bij de moskee.

Van de vrienden hoor ik niets. Pas om twaalf uur krijg ik een slaapdronken Mansoor aan de telefoon, om twee uur gaan we lunchen, We gaan naar een typisch Arabisch restaurant, we zitten op kleden op de vloer in een halfopen hok, in het midden wordt een grote schaal geplaatst, stukken kamelenvlees met veel bonken en gele stukken vet op een basis van rijst.

Daarna gaan we naar de Courniche, aan de Rode Zee, we drinken koffie bij Starbucks, het is aangenaam weer, ik heb geluk, de week ervoor was het extreem vochtig in Jeddah.

Aansluitend gaan we naar de Souk, een groot betonnen gebouw met heel veel winkeltjes, het is het koopcentrum voor de Filippijnse, Egyptische, Pakistaanse en Bengaalse gastarbeiders.

Het is er kleurrijk en de hoeveelheid winkeltjes is overweldigend.

Ik ga naar de parfumerieënwinkels en koop aftershave voor Eric en andere luchtjes voor mijn moeder en andere personen, het kopen van parfum is een heel ritueel en gaat met veel onderhandelingen gepaard, deze worden gedaan door Saeed, ondanks de scherpe prijs die wordt bedongen krijg ik nog een heel klein flesje parfum cadeau.

Op een overdekt terras drinken we vruchtensap, een onafgebroken rij verkopers probeert ons nepparfums te verkopen, waaronder Chanel, Saeed waarschuwt dit niet te gebruiken omdat deze nepparfums brandwonden op je gelaat kunnen veroorzaken, ondertussen onderhandelt hij wel met een Jeministische handelaar, maar ze worden het niet eens over de prijs.

We passeren een enorme fabriek met vier schoorstenen waar damp uitkomt, daar wordt van zeewater zoetwater gemaakt.

Mansoor wijst me op een plein, het is de locatie waar de onthoofdingen plaatsvinden, en ook handafhakking en vingerafhakking (voor lichtere misdrijven)
Ach, gewoon aan de wet houden dan is er niets aan de hand.

Aansluitend gaan we de grootste fontein van de wereld bekijken, deze staat in de golf van Jeddah en is zo'n 130 meter hoog, het is juist zonsondergang, de lampen worden ingeschakeld en de fontein is verlicht, Met enorme machines wordt zeewater omhoog gepompt, we kunnen de auto helaas niet kwijt, er staan massa's mensen naar de fontein te kijken.

Zaterdag 21 februari

Zaterdagochtend heb ik mezelf vermaakt, eerst aan het reisweblog geschreven op de laptop van Saeed en toen heb ik de taxi genomen naar de Red Sea shoppingmall, de tent gaat al gauw dicht vanwege het gebed, Op de eerste etage is een afdeling met eethuisjes en heb je door een enorme glazen pui een panoramisch gezicht over de woestijn.

Toen ik de shoppingmall had bekeken ben ik langs de zee gelopen, de zon scheen in mijn gelaat, het zeewater was warm, het water is ook helder, maar de enorme rioolpijpen die op zee uitkomen weerhielden mij ervan om een duik te nemen, ook stonk het zeewater een beetje.

Saeed en Gerrie heb ik nog een keer ontmoet in de hotelsuite,
deze keer was Saeed gekleed op zijn Arabisch, ik heb er een fotoreportage van gemaakt :

Om elf uur heb ik het hotel verlaten, met Egyptair via Cairo naar huis gevlogen. De Egyptische douane dwong me om voor 15 dollar een Egyptisch inreisvisum te kopen, ofschoon ik dat bij vorige transfers op de luchthaven van Cairo niet hoefde te doen.

Met een vertraagde Intercitytrein ben ik in Assen aangekomen, daar stond een breed lachende Eric op me te wachten.

Vandaag 23 februari komen de foto's op mijn weblog !

N.B

Nog wat nadere berichten uit Bangladesh:

Khokan vermist

Zoals verteld ben ik een avond op Poshpo Nir geweest, daar was een opvallende bewoner, hij loopt als een balletdanser door de kamer en maakt daarbij kleine rondjes zoals een ijsbeer.

Broeder Frank vertelt me dat zijn naam Khokan is,

In de eerste dagen van mijn verblijf in het broederhuis was er op een avond paniek uitgebroken, Khokan was uit Poshpo Nir ontsnapt, het hek had opengestaan, die avond was hij heel onrustig geweest en had de kans gegrepen om naar buiten te gaan. Hij was weg.

Al gauw werd er een grote klopjacht georganiseerd, alle studenten, onderwijzers, medewerkers en vrijwilligers gingen de stad Mymensingh is, na uren zoeken vonden ze Khokan terug bij het busstation. Later bleek dat de samenstelling van zijn dagelijkse medicijnen niet goed was geweest, dat maakte hem onrustig.

Bappi

Verder deed ik verslag van de verjaardag van Bappi, we weten niet wie de ouders van deze geestelijk gehandicapte jongen zijn, maar in de afgelopen maanden meldde zich een vrouw die zei de moeder van Bappi te zijn.

In een gesprek gaf ze te kennen geld te willen hebben, nu haar zoon is ondergebracht bij buitenlanders veronderstelde ze dat er wel geld te halen zou zijn.

Dhaka laatste dag in Bangladesh

Vandaag de laatste dag in Mymensingh,

Op de luchthaven stond een computer beschikbaar en daar heb ik in de gauwigheid een paar kreten op geschreven, nu kan ik er nog wat aan toevoegen.

Na het ochtendgebed nog een keer ontbeten met de broeders,We atenin het eethutje wat achter de kerk staat, het is een hokje met een golfplaten dak en op ooghoogtezijn vensters die gesloten zijn metkippengaas, de tafel isbekleed met swilk.

Ik heb me deluxe veroorloofd om een auto te huren om ons naar Dhaka te brengen, ik deed het voorstel aan Broeder Frank en hij protesteerde niet, langzamerhand zullen de busreizen hem zwaarder vallen, de kwaliteit van de bussen is de laatste jaren wel wat vooruitgegaan, ze staan niet meer voortdurend met motorpech langs de kant van de weg, Maar ondanks de kreten die vaak op het gedeukte koetswerk staat geschilderd, kreten zoals ' premium class transport' , is het reizen met de bus in Bangladesh geencomfortabele ervaring.
Het is me alle keren dat ik in Bangladesh ben geweest nog niet duidelijk of het verkeer net zoals in Engeland links houdt of rechts. Het autoverkeer rijdt daar waar er ruimte is op de rijbanen, soms halen drie bussen mekaar gelijktijdig in, de berm maakt ook deel uit van de rijbaan, als je als riksharijder of voetganger op bepaalde momenten op de berm staat kun je behoorlijk pech hebben.

Ik heb sindsde picknik met de onderwijzers een schorre stem,nu een paar dagen later komt er nog steeds zwarte smurrie uit mijn neus, het is het stof wat door de ramen van de busop mijn gelaat terecht is gekomen.

Tot mijn verrassing is de gehuurde autoer al om 8 uur 's ochtends, terwijl er 9 uur is afgesproken, ik zit net nog met een paar studenten thee te drinken, Shamol, de bewaker heeft zichzelf (instant) koffie gemaakt, er staat een pot Nescafein de proviandkast in mijn slaaphut, ook staat ereen pot met theezakjes.,
Shamol doet teveel Nescafe in het hete water, het is lobbig en pikzwart, ik kijkmet afgrijzen naar het brouwsel, de lepel staat er bij wijze van spreken rechtop in, ik stel voor dat hij zijn brouwsel aanlengt met water en deelt met de andere studenten. Koffie krijgen ze normaal gesproken nooit, alleen maar thee,maar de andere studenten mogen deze tractatieniet met Shamol delen,Het is weer zo'ntypisch Bengaalsgedrag.

Broeder Frankverteld onderweg nog wat over verschillende mensen, Shamol kan niet met geld omgaan, hij voelde zich zwakjes in tentamentijd en heeft toen schulden gemaakt door elke dag eengekookt ei te te kopen, hij dacht daarvan aan te sterken.
Van Sunjipeen andere student is de vader boer, hij woont in een afgelegen gebied, maakt deel uit van een etnische minderheid en is helaas alcoholist, vaderheeft bij stukjes en beetjes zijn land verkocht en daarnade golfplaten op het dak van zijn hut,
Sunjibis eengoede student, is ijverig enspreekt goed Engels.
Hijis zijn hele jeugd begeleid door buitenstaanders niet door zijn ouders, hij heeft op een Christelijke lagere school gezeten, een middelbare school van de Zevende Dag Adventisten en nu studeert hij in Mymensingh enleeft bij de Taizebroeders. Op een avond kwam Sunjib bij me en vertelde zijn levensverhaal, Zijn vader maakt nog steeds schulden en zegt tegenzijn schuldeisers dat zijn zoon de schulden zal komen voldoen als deze naar huis komt, Sunjib bezwijkt steeds weer onderdie druk, Hij verteld me dat hij geen respect heeft voor zijn ouders, Op mijn vraag of hij ook van zijn ouders houdt antwoordt hij bevestigend. Zijn leven isverscheurd doorde druk omzijn eigen toekomst op te bouwen en de natuurlijke liefde voor zijn ouders.

We komen aan in Dhaka en daar heb ik een afspraak met een van de vrienden van de cameraman, daarna ga iknaar de kamer van de broeders in Dhaka, Een vriend van Ronnie wacht me daar op, Het is een jongeman die een jaar en zeven maanden Engels heeft gestudeerd aan de Universiteit van Dhaka, daarna is hij overgaan op het leren van Urdu ( de taal van Pakistan ) We maken een praatje, maar hij richt zich in het Bengaals naar Broeder Frank die het weer moet vertalen, als het enigzins kan praat hij Bengaals, Zijn Engelse woordenschat is verbijsterend slecht. Hoe is het mogelijk dat iemand meer dan anderhalf jaar aan een Universiteit Engels kan studeren terwijl hij er zo weinig van weet.

We gaan met de Tuktuk naar de haven van Dhaka, een schitterende ervaring, vanuit een drijvende metalen bok vertrekken de boten naar de verschilldende delen van dit waterrijke land, Deze veerbotenbestaan uit 3 etages, onder is een vloer waar men op kan liggen tijdens de vaart, op de eerste verdieping een vloer met matrassen en op de tweede etage zijn hutten, dat is dus duidelijk de eerste klas, Deze haven is een ongelofelijk boeiend schouwspel, bij mijn eerdere reizen naar Bangladesh heb ik deze locatie nog niet gezien,

Daarna neemt de student me mee naar de Universiteit, hij stelt me voor een aan docent wiens Engels nou ook niet bepaald beter is dan zijn leerling. Het gebouw is geplaatstin 1921, het wordt het Oxford van Azie genoemd, daar is wel een beetje fantasie voor nodig, gezien de enorme aftakeling van het gebouw.

Om een uur of zes gaan we een tijdje slapen, ik op een matras, Om 10 uurstaan we op, we etenin een eethuis, de bediening is verbaasd dat ik alleen Roti(pannenkoekjes) eet, normaal gesproken eet je daar ook groente bij, De kelner is een ontzettend dikke man die waggelend door zijn bedrijf sjokt, hij is gekleed in een smerige joggingbroek en heeft zijn tshirt achterstevoren aan, Hij heeft echter wel een opvallende en prachtige haardos, lang zwaar zwart haar.

Na nog wat geslapen te hebben ga ik naar de luchthaven, mijn verzoek om beenruimte wordt ingewilligd met een eerste klas stoel.

Als ik weer thuis ben in Gasselte zal ik foto's plaatsen bij mijn reisverslagen, ik heb veel foto's gemaakt van de haven van Dhaka.

Volgende reisbestemming Jeddah Saoedie-Arabie

Bappi verjaardag

Hoera ineens gratis internet

op de luchthaven van Dhaka, maar ik moet wel snel zijn want na plm 5 minuten stop de PC weer

gisteravond de verjaardag gevierd van de kok en één van de bewonders van Asha Nir.

Bappi is op straat gevonden in Dhaka, hij is zeg maar gerust zwaar geestelijk gehadicapt, toen ik hem de eerste keer zag in 2001 was het een klein kind, maar volkomen ongeleid, hij moest altijd vastgehouden worden, nu is hij rustiger geworden en is hij bovendien behoorlijk gegroeid, Hij kan zuch zelfstandig bewegen, de hele tijd zegt hij maar één zinnetje ' mamma takketniere????' vertaald betekend dat ' mamma wat is dat? '

Met Thea een Nederlandse vrijwilligster uit Portugal hebben we ' lang zullen ze leven gezongen'

vanuit Dhaka vertrek ik naar Bachrein en dan door naar Jeddah Saoedie Arabie

Groetjes uit een warmer Dhaka

Antoni

Asha Nir en Aspho Nir

16 februari 2009


Asha Nir

De medicijnen doen hun werk en om half twaalf voel ik me weer sterker, een student neemt me mee naar Asha Nir,
de kleine leefgemeenschap van geestelijk gehandicapten en valide mensen,
Daar zullen we gaan lunchen,

Een van de bewoners van Asha Nir gaat dagelijks naar de workshop van L' Arche in het CCH , het is een vrolijke jongen die al vanaf de eerste keer dat ik het broederhuis ben ken. telkens als hij mij ziet stelt hij zich voor in het Engels, na een paar dagen weet hij ook mijn naam. Omdat hij naar de workshop gaat verdient hij ook een beetje geld die weer ingebracht wordt in de huishouding van Asha Nir.
De leiding van Asha Nir is in handen van Leonora, een Ierse vrouw, Ze geeft me een verjaardagscadeau mee voor haar zoon, een t shirt ik moet deze op de bus doen in Nederland.
We eten rijst met een gekookt ei, we gaan in een cirkel zitten en de bewoners stellen zich voor, daarna wordt gegeten, Elonora vertelde me dat dit vaak het enige rustige moment is van de dag, als iedereen zit te eten.
Ik heb bewondering voor haar, ze is grootmoeder, haar kinderen wonen in Cork, desondanks slijt ze haar leven in een tehuis voor geestelijk gehandicapten in Bangladesh.
Morgenavond de laatste avond in Mymensingh ga ik nog even langs, Bappy viert zijn verjaardag, hij is een van de jongens die al lang in Asha Nir wonen, toen ik hem de eerste keer leerde kennen in 2001 was hij volkomen ongeremd, hij kon alleen maar geluiden produceren als een motor en moest altijd vastgehouden worden, nu is hij veel rustiger, hij is minder wild geworden, tijdens het bidden maakt hij een loeiend geluid, oeoeoe !

Aspho Nir

In de avond ga ik naar een locatie waar ik nog niet eerder ben geweest; Aspho Nir.
Een nieuwe kleine leefgemeenschap die sinds enige tijd gevestigd is in een woonhuis in de stad Mymensingh.
Er is een muur om het gebouw en we moeten aanbellen, Als de poort open gaat komen we in een ommuurde ruimte
en dan in een trappenhuis, waar we onze slippers uitdoen, de kamer die ik dan binnentreed is aardedonker, de electriciteit is uitgevallen, in een volgende kamer staat een bank, daarop zit een onduidelijke figuur.
Deze onduidelijke fiuguur blijkt een meervoudig gehandicapte jongen te zijn, hij ligt half op de bank en spert zijn mond wijd open kijkt een tijdje naar me en zegt dan zachtjes; ' sit down please'
Er branden een paar kaarsjes in die ruimte en er staat een altaar, tegen de muur is een foto geplakt van Mekka, een plaat met een symbool voor de Hindoes en een plaat van Jezus.
Ik krijg een stoel aangeboden, er komen telkens weer nieuwe bewoners binnengedruppeld, eentje gaat meteen op mijn schoot zitten, het is een meervoudig gehandicapt jongetje die een deel van zijn voet mist, hij is wees, zijn ouders zijn bij een verkeersongeval gedood en hij heeft het overleefd, of hij toen hersenschade heeft opgelopen weet ik niet, maar hij is erg verminkt, bedekt met littekens van brandwonden en hinkt door de kamer.
Ook is er een kleine man die als een balletdanser door de kamer loopt, hij heeft mooie ogen en kijkt je zo nu en dan indringend aan, hij maakt telkens omzichtige rondjes door de kamer, als je een hand naar hem uitsteekt verschijnt er een glimlach op zijn welgevormde lippen, hij neemt de hand even aan, laat hem dan los en loopt schuw weg,
Dit ritueel herhaalt zich voortdurend. Een paar bewoners heb ik de afgelopen dagen al eerder gezien, ze herkennen me en zijn enthousiast.
De interreligieuze gebedsdienst begint, de dagelijkse leider van Aspho Nir heeft een markante schorre stem, hij leest voor uit de Koran, er wordt gezongen en daarna is het Christelijke gedeelte, ik moet voorlezen uit de Bijbel. Er wordt afgesloten met een Hindoeistisch lied.
Als de electriciteit weer terugkomt krijg ik een rondleiding door het huis, ruime kamers, valide en gehandicapte mensen delen de kamers, ik probeer veel foto's te maken.

17 februari 2009
vanmorgen even met broeder Frank naar het CCH geweest, nog wat foto's gemaakt van de workshop. deze is in een nieuw gebouw gevestigd, het is de onderverdieping van de Baptistenkerk. Deze nieuwe kerk is een paar jaar geleden gebouwd en daardoor kwam de gemeente in financieele moeilijkheden, ( als ik goed ben geinformeerd ) nu is op de benedenverdieping de workshop van l' Arche gevestigd en zijn de Baptisten uit de brand.

In Asha Nir drinken we een kop thee, een van de medewerksters heeft een gesprek met Broeder Frank, haar ouders willen haar uithuwelijken, ze wil niet.
Het is een voorbeeld van de veranderingen van dit land, dit moet nog zijn vorm vinden.
In de tribale gebieden gaan veel getrouwde vrouwen er vandoor met jongere mannen, ze vluchten naar India met hun nieuwe partner en laten hun gezin achter, een soort feministische revolutie.

Vrijdag 13 februari 2009 Boottochtje met de gehandicapten.

Vrijdag 13 februari 2009 Boottochtje met de gehandicapten.

Ik vertelde Broeder Frank in vertrouwen van mijn verjaardag, maar gaf de wens te kennen liever geen poespas te willen ik had een angstig visioen van ingehuurde oilifanten en dergelijke, ik weet dat Broeder Guilleaume van zulke grappen houdt.
Nadat Broeder Frank van zijn zus een e-mail kreeg waarin stond dat ik jarig zou zijn, voelde hij zich niet meer verplicht om deze dag ongemerkt voorbij te laten gaan, hij stelde voor om een boottochtje te organiseren voor de gehandicapten van Pushpo Nir, daarna thee drinken met koekjes en bananen.
Met twee boten zijn we uitgevaren, alle mindervaliden en de medewerkers en de vrijwilligers, sommige werden met rolstoel en al van de steile wal naar beneden gedragen
We hadden ontzettend veel lol, er werd gezongen, gedanst. De beide stalen boten voeren soms expres zijdelings tegen mekaar aan, het was een wonder dat niemand er met zijn armen of voeten tussenkwam en gekneusd raakte, veiligheid staat niet hoog in het vaandel in Bangladesh.
Bovendien voeren de boten met volle vaart op zandbanken, iedereen tuimelde om, maar dat mocht de pret niet deren.

' s morgens heb ik met Sunjieb, één van de medewerkers van het broederhuis koekjes gekocht in Mymensingh, en verder banaantjes, het kopen van chips en snoepjes werd afgeraden, de feestvierenden zijn dergelijke verwennerijen niet gewend.
Na de boottocht gingen we naar het broederhuis, de grote theepot ging rond en iedereeen genoot van de versnaperingen, er werden gekleurde balonnen opgepompt, Ook was er een Islamitische geestelijke aanwezig, hij zong met een practige stem een paar geestelijke liederen, het kwam niet in mij op om de videocamera te pakken, jammer ik had dit moeten registreren, ik een kleine dankspeech heb ik gememoreerd dat we allemaal zonen zijn van Abraham.

Zaterdag 14 februari

Ik zat een de tafel in de binnentuin van het broederhuis toen een vertouwde figuur naar me toe komt gereden, Rajieb,
een achttienjarige jongen, zwaar gehandicapt, hij heeft een progressieve ziekte die zijn lichaam misvormd en hem uiteindelijk noodlottig zal worden. Rajieb is razend intelligent, hij spreekt perfect Engels, hij komt een paar keer in de week in het broederhuis, zijn broers zijn naar school en zijn moeder moet uit werken, zijn vader is 3 jaar geleden overleden. hij si vaak alleen thuis en verveelt zich Omdat Rajieb zijn handen inmiddels niet meer kan gebruiken wordt hij bijgestaan door een kleine doofstomme jongeman. Ik leer Rajieb een paar woorden Nederlands, ik schrijf woorden en zinnen op en hij neemt ze in zich op, het gaat er in als gesneden koek, als Broeder Frank even komt kijken stuurt Rajieb hem weg, ' ik ben nu in gesprek met Antoni' zegt hij pedant. Hoe is het mogelijk dat iemand met zo'n somber levensperspectief zo'n toonbeeld van optimisme kan zijn.

Zaterdagmiddag heb ik eigenlijk al met een paar woorden beschreven, het was de onfortuinlijke dag dat al mijn teksten voor het weblog verloren raakten, op weg van het gore cybercafe naar huis hebben Sunjieb en ik ons getroost met een hamburger en zoals gezegd was er een feestmaal met zuurkool met worst
Na het eten ben ik vrijwel meteen naar bed gegaan en ik ben ook diep ingeslapen.

Moraal in Bangladesh

Eigenlijk had ik die dag ook nog een afspraak met twee onderwijzers, Khakon en Omar Faroek om met zijn drieen naar de botanische tuinen te gaan van de Landbouwuniversiteit van Mymensingh,
Op een van de eerste dagen in Mymensingh ben ik er reeds geweest, Beide onderwijzers zijn zeer op mij gesteld en worden helemaal enthousiast en vrolijk als ze me zien. De tuinen van de landbouw universiteit zijn verassend mooi, ik was er nog niet eerder geweest. het is een met bomen aangelegd terrein aan de oevers van de Bramaputra. Het is een locatie waar geliefden elkaar ontmoeten, veel meer dan hand in hand rondlopen kunnen ze niet want alle struiken en bomen zijn tot op stahoogte gesnoeid,
Liefdesparen liepen er wel rond, maar onbespied je liefde betuigen behoort niet tot de mogelijkheden, Broeder Frank vertelde dat veel geliefden elkaar in de hotels ontmoeten. Op het gebied van sexualiteit is dit land erg moralistisch, maar op het gebied van normen op materieel gebied is men ongeremd.
Shawon,de cameraman behoorde al lang tot mijn kennissenkring maar hij geneert zich niet om mijn proviandkast te plunderen en alle bananen, kauwgum, flessen frisdrank, vruchtensap mee te nemen uit mijn hut, hij stopte ze in zijn koffer en nam ze mee naar zijn hotel nadat hij de eerste nacht met mij de hut had gedeeld, dat is veelvoorkomend in Bangladesh, ' gewoon proberen' Shawon en papzak behoren tot de gegoede millieus van Dhaka
Met een bitter smsje maakte ik mijn gevoelens duidelijk, Shwaon reageert met de mededeling zeer beledigd te zijn, maar was wel weer aanwezig op de shootings. de stemming was alsof er niks aan de hand was. Ik besloot ze niet meer 's avonds uit te nemen, ook de uitnodigingen om 's avonds bij hun langs te komen in de hotelkamer heb ik genegeerd.

' Naraongong' Picknick met de onderwijzers op zondag 15 februari

' Naraongong' Picknick met de onderwijzers op zondag 15 februari

Om kwart over zes hoorde ik de voetstappen van broeder Erik op mijn hut afkomen, hij klopt aan de deur en ik spring meteen uit bed, Vandaag is het de dag van de jaarlijkse picknick van de onderwijzers. Om zeven uur zullen we vertrekken met de bus.

We gaan naar ' Naraongong' de Bengaalse variant van de Taj Mahal, het is een kopie van een historisch paleis wat gelegen is aan de rand van Dhaka.
Zo'n picknick is een jaarlijkse busreis voor de onderwijzers van de zeven schooltje van de broeders, ook huishoudelijk personeel van de schooltjes mag mee en de gezinnen van onderwijzend en huishoudelijk personeel.
De bus wordt ingeladen, er gaan grote kookpotten mee met rijst en kip en kerriesaus, deze keer komen er geen luidsprekers op het dak van de bus, dit kan ik me herinneren van een vorige keer en dat is normaal gesproken een deel ven de pret, deze luidsprekers braken ontzettend harde muziek uit en ook liedjes die in een microfoon worden gezongen door de reizigers. Broeder Erik spreekt zijn vreugde uit over het ontbreken van luidsprekers; Blijkbaar wordt men in Bangladesh wat volwassener,
Bij het wachten op de bus, die een kwartier te laat komt, ontstaat er een discussie over Bengaalse tijd en ' English Time', de laatste tijd is de vaste tijd, de Bengaalse tijd is rekbaar.
Rond half acht komen de onderwijzers aan, en om acht uur kan de bus vertrekken, de bus is een tweedehands exemplaar uit India, en biedt ruimte aan zeventig passagiers, er gaan echter ruim 150 mensen mee, op alle tweepersoonsbankjes zitten drie personen, ik hang half uit mijn stoeltje en krijg een plekje op een kist aangeboden, in het gangpad staan mensen en op het dashboard en het motorblok zitten ook nog een aantal volwassenen en kinderen. Doordat de bus door de hoofdstad gaat mogen er geen mensen op het dak van de bus vervoerd worden. Toen ik aankwam op de luchthaven zag ik een trein door Dhaka rijden waar passagiers op het dak meereisden.
Voordat we Dhaka binnenrijden stopt de bus en mogen we onze benen strekken, een theeverkoper doet pogingen om de onderwijzers niet te laten plassen tegen een muur vlakbij zijn stalletje, maar zijn woeste gebaren en geschreeuw maken geen indruk op de geachte wildplassende docenten. De reis door Dhaka duurt erg lang, we moeten de hele stad door en het verkeer zit vast, er zijn behalve veel bussen nu veel meer personenauto's in het straatbeeld van Dhaka, het is een teken van toegenomen welvaart, de auto's zien er verzorgd uit, de kopers van auto's nemen veelal een chauffeur in dienst, die kan in zijn vrije uren de auto bijhouden.
Rond een uur 's middags komen we aan bij Naraongong, de bus moet een brug over, maar omdat deze zo zwaar beladen is moet de chauffeur een paar keer een aanloop nemen, daarvoor heeft de chauffeur een team van vijf mannen bij zich die de ruimte achter de bus vrijmaken van riksha's, iedereen brult elkaar toe, een kapper komt achter zijn kapperstoel vandaan een doet hevig schreeuwend een duit in het zakje.
Een man komt de bus binnen en gaat een gesprek aan met Ronnie, de supervisor van de onderwijzers, deze man biedt zijn huis aan voor de picknick, we gaan zijn huis inspecteren, er is een eenvoudige huiskamer met een ventilator en banken langs de muur, de man vraag 2000 takka ( plm 20 euro ) voor de huur van zijn huis, het voorstel van 300 takka
( 3 euro ) wordt schielijk geaccepteerd door de man, in zijn tuin, onder een boom worden de kookpotten neergezet.
Het reisgezelschap wordt meteen het ' paleis ' ingedreven, na vijf uur in een hete bus gezeten te hebben wil je eerst wel eens wat drinken, ik werp een blik op de vitrines, roestige landbouwgereedschappen waarbij staat dat ze uit de 20e eeuw komen kunnen me niet boeien,
Samen met een Ierse vrijwilliger, Ierla is zijn naam, ( ik weet niet of ik het goed schrijf, de naam betekend 'Earl' in het Engels) gaan we op jacht naar Cola en vinden uiteindelijk een stalletje en een paar stoelen. We worden binnen een paar ogenblikken omringd door een hele grote groep mannelijke en vrouwelijke studenten, ze stellen de vragen die steeds worden gesteld, waar je vandaan komt etc. We zijn melig en ik zeg deze keer dat ik uit Ierland kom en Ierla maakt het nog bonter door te zeggen dat hij uit Japan komt, maar de informatie wordt door geen van de aanwezigen in twijfel getrokken.
Het park rondom het paleis is leuk, veel buitenlanders zullen er niet komen, er zijn stalletje met hele primitive souvenirs, de vrouwelijke picknickgangers leven zich uit en kopen jute tasjes en lappen stof.
Het is voor de vrouwen een van de weinige mogelijkheden om te reizen, een vrouw mag niet zonder mannelijke begeleiding het huis uit, voor hun is het een hoogtepunt. Met Ierla kan ik me goed onderhouden, hij is geestig en zeer ontwikkeld, ik ben verbaasd te horen dat hij nog maar 18 jaar oud is, zijn ouders zijn leraren uit Shannon en hij gaat een reis maken van zes maanden, te beginnen in Bangladesh en eindigend in Nepal, in Juli gaat hij terug naar Ierland en een week later gaat hij naar Taizé.
Na het park doorgelopen te hebben, thee te hebben gedronken in een ' toeristenval' voor maar liefst 20 Takka (dat is twee koppen voor 20 eurocent) Ierla is hierover ontstemd, normaal gesproken betaal je 2 of 3 Takka per glaasje thee weet hij. We gaan naar het woonhuis, eten kip met rijst en stappen weer in de bus om de terugreis te aanvaarden, Tien uur in de bus om drie uur ergens te zijn, Voor de onderwijzers en het schoolpersoneel is zo'n dag een hoogtepunt, voor ons verwende westerlingen is dat niet zozeer het geval, de omgeving van het paleis is minder mooi dan de buurt van het broederhuis, Op de mensen die op picknick gingen zullen de dorpsgenoten jalours zijn, ze hebben Dhaka gezien en lekker gegeten en zijn ver weg geweest. Verder is het ook een van de weinige keren dat mannen en vrouwen door mekaar verkeren. Om die redenen is zo'n picknick een goede instelling.
Met de kinderen die meegaan in de bus heb ik medelijden, tegenover me in de bus zit een jongetje met een pigmentprobleem, hij is heel bleek, heeft rood haar, zijn lichtblauwe pupillen zijn rusteloos, hij lijkt me slechtziend, de hele reis zit hij apatisch op het motorblok ook de andere kinderen moeten afzien in de bus.
Na een busreis van 13 uur kom ik gebroken aan in het broederhuis, maar ik voel me weer fit als ik gebruik mag maken van de laptop van een van de broeders, ik ga veel te laat naar bed, sta de volgende morgen om 6 uur op en woon om half zeven het gebed bij. Na het ontbijt krijg ik krampen in mijn buik en ga even liggen, de snel ingenomen medicijnen doen hun werk en 's middags voel ik me wat beter.

Shanti Nir

Vanavond na terugkomst van het jaarlijkse uitstapje van de onderwijzers van de schooltjes verblijdde Broeder Jan Jacques me met de mededeling dat ik gebruik mocht maken van zijn laptop.
Nu kan ik tenminste noge even wat bescheiden teksten op het ' reismee-weblog' zetten, maar ik ben moe dus ik moet het kort houden.

Het internetcafe waar ik gisteren naar toe ging is het beste adres in Mymensingh, maar de computers zijn nog dezelfde als in 2001 toen ik voor het eerst hier ben geweest, de toetsenborden zijn met een koek vuil bedekt en de letters en cijfers op de toetsen zijn weggesleten, het leidde ertoe dat ik gisteren 4 uur in het internetcafe heb zitten zweten op lange teksten om op het weblog te zetten die op het beslissende moment van uploaden waren verdwenen, wat een frustratie.
Enfin toen ik weer in het broederhuis kwam stond er een heerlijke maaltijd klaar, Thea een Nederlandse vrijwilligster had zuurkool met rookworst meegenomen uit Nederland, een lekkere variatie op het eenvoudige eten wat we hier dagelijks krijgen, het eten is goed in het broederhuis maar er is een beperkt budget , er zijn vele monden die gevoed moeten worden, Het dagelijkse menu bestaat uit rijst, stukjes aardappelen of groenten met ' dal' een soort dunne kerriesaus, Deze saus is het nationale gerecht van Bangladesh en er schijnen 11 varianten van te zijn, Een van de onderwijzers kan ze allemaal opnoemen, net of het leerstof is die op scholen wordt onderwezen.

Toen ik gisteren in het internetcafe zat ontstond er rumoer op straat voor het gebouw waar dit internetcafe is gevestigd, ik was samen met een student in het internetcafe, deze ging even poolshoogte nemen, ik vermoedde dat het om een kloppartij ging tussen riksharijders, dat gebeurt vaak in Bangladesh, maar even later renden een aantal mannen de ingang van het internetcafe voorbij, ze zaten mekaar achterna en deelden onderling flinke meppen uit, ik voelde me even niet zo veilig als Europeaan, dook met mijn gezicht achter de monitor en verstopte mijn tas in een hoekje van het internetcafe, de eigenaar maakte een geruststellend gebaar en deed de rolluiken dicht. Na verloop van een half uur kwam de student weer terug en deed verslag, De kloppartij was ontstaan uit een ruzie over een verkochte CD-rom, de klant was niet tevreden of zoiets en had een knokploeg opgetrommeld om de winkelier een lesje te lezen, deze winkeleigenaar had op zijn buurt een aantal collega's opgetrommeld en toen waren ze met mekaar op de vuist gegaan.

het is leuk dat ik een reactie heb gekregen van een zekere Erik uit Nederland met een opmerking over de Anando club.

De opnamen van de Anando club van jongemannen met een handicap heeft indruk op me gemaakt, Deze ' shootings' vonden plaats op de eerste opname dag.
De gehandicapte jongens werden opgevangen in het Broederhuis en toen naar de rivierkant overgebracht, ik duwde ook een van de rolstoelen in die richting. Daar aangekomen kreeg elke gehandicapte een jongeman van dezelfde leeftijd toegewezen als begeleider, de gehandicapten stelden een paar vragen aan de studenten, hoe ze heetten, hoe oud ze waren en of ze al een vriendin of vriend hadden ( jawel de Broeders zijn niet conservatief) Daarna reden de gehandicapten naar een terras en kregen ze thee met iets lekkers, zoals ik al schreef spreekt een van de studenten aardig Nederlands, dat heeft hij geleerd van Broeder Guilleaume, hij nam de bestellingen op in het Nederlands, Uiteraard nam de camera dit gebeuren op.

Dat gebeurde allemaal op zaterdag 7 februari, maar het leek me wel aardig om daar nog even op terug te komen.

Shanti Nir

Over de sportdag heb ik reeds geschreven, die vond plaats op Woensdag 11 februari,
dezelfde dag 's middags maakte we opnamen van de vrouwenclub in het gebouw ' Shanti Nir' , deze gehandicapte vrouwen maken handwerk en ook veel breiwerk, Bangladesh is in de winter nogal een koud land en met draagt hier graag dikke wollen truien, niet zoals in Europa lichtgewicht winterkleding, maar toch wel vaak wollen kleding, Sjoerdtje mijn eerdere reisgenote heeft het plan opgevat om een keer in een TV programma een oproep te doen voor breiwol, ik informeerde bij Broeder Frank en die zei dat de vrouwengroep graag breiwol zou willen hebben, In Nederland liggen zeker bij veel mensen thuis nog wel knotten breiwol in de kast of op zolder die nooit zijn gebruikt, het zou prachtig zijn als deze wol in Mymensingh terecht zou komen, toch maar eens dat plan uitwerken.

Overigens toen de cameraploeg lag te pitten in mijn kamer en op mijn bed, had ik een interessant gesprek tijdens de lunch met een aantal Koreanen, Christenen die in Bangladesh aan ontwikkelingswerk doen, ze zongen tijdens het gebed mooie liederen met verschillende stemmen, Ik kon vertellen ook in Korea te zijn geweest, dat maakte indrjuk op ze, Ook zat er een jonge Zwitserse journalist aan bij het lunchen, hij had ook zijn ouders en zijn schoonmoeder meegenomen, de volgende dag zou ik hem nog spreken, hij werkt voor de Zwiterse TV en gaf me een paar nuttige adviezen voor de documentaire.

Dezelfde dag zijn we ook bij de tapijtenweverwij opnamen wezen maken, daar zal ik in een volgend bericht over schrijven,

Voor wat vandaag betreft wens ik iedereen in Nederland het allerbeste.